Typhoon, de kracht van weerstand
Krisztina de Châtel had zo'n hekel aan tegen de wind in fietsen, dat ze er een dansvoorstelling over maakte. Typhoon ging in 1986 in première. Het was destijds al een iconische voorstelling en die keert nu terug op de planken. Dit keer een samenwerking met Introdans. Vrijdag 25 april te zien in De Harmonie.
Constante strijd tussen fietser en wind
Typhoon is meer dan alleen een dansstuk; het is een fysieke uitdaging voor de dansers, waarin de strijd tegen de wind centraal staat. Krisztina de Châtel, die oorspronkelijk uit Hongarije komt, vond haar inspiratie voor dit werk in het fietsen tegen de wind, een ervaring die zij als nieuwkomer eind jaren zestig in Amsterdam intens beleefde. "Ik had zo'n pesthekel aan tegen de wind in fietsen," lacht ze. "Dat gevoel van weerstand, die constante strijd wilde ik vastleggen in een choreografie. Daarom gaf ik beeldend kunstenaar Peter Vermeulen de opdracht een object te ontwikkelen dat weerstand veroorzaakt. Vermeulen kwam met speciale windmachines die een onzichtbare tegenkracht creëren die de dansers letterlijk tegen de wind in laten dansen."
Gecontroleerd bewegen
Vergt dans al een uitstekende fysieke conditie, de windmachines vragen zo mogelijk nog meer. Daarom heeft De Châtel een zorgvuldige selectie van dansers gemaakt. Voor Typhoon koos ze zes dansers uit dertig kandidaten, gebaseerd op hun techniek en uithoudingsvermogen. "Tijdens de auditie lette ik op hoe ze hun lichaam konden strekken gevolgd door het krommen van de rug. Dat moet je snel onder de knie krijgen, want we hebben slechts achttien repetities," vertelt ze. Dit vermogen om gecontroleerd te bewegen onder druk is essentieel in Typhoon, waar elke beweging nauwkeurig geregisseerd is om niet door de wind van het podium geblazen te worden.
Canto Ostinato als tegenhanger
De muziek, Canto Ostinato van Simeon ten Holt, speelt een minstens zo belangrijke rol. De minimalistische, dromerige pianoklanken vormen een bedwelmende tegenhanger voor de stormachtige kracht van de windmachines. Deze muziek stond al centraal in de eerste versie van Typhoon. Inmiddels is Canto Ostinato één van de bekendste moderne composities uit de Nederlandse muziekgeschiedenis, die ook regelmatig terugkomt in populaire media. De Châtel: "Ik was de eerste in Nederland die deze muziek in een dansvoorstelling gebruikte. Het past perfect bij de opbouw van de dans, van kalme bewegingen naar een intense climax," legt ze uit. Helaas kunnen de piano's niet live op het toneel worden bespeeld; de windmachines zouden het geluid volledig overstemmen.
