Apollo Ensemble
Braziliaanse opera ‘Auto da Catinqueira’
Apollo Ensemble o.l.v. David Rabinovich
João Omar – gitarist ; Bobbie Blommesteijn – sopraan ; Marcel van Dieren – bariton ; Nick van Kuipers – tenor
Regie – André Heller -Lopes ; Arrangement – Henrique Gomide
De opera Auto da Catingueira is opgebouwd uit vijf poëtische liederen (“Da Catingueira”, “Dos Labutos”, “Das visage e Das Latumia”, “Do Pidido” en “Das Violas Da Morte”). Het verhaal gaat over Dassanta, een meisje van nederige afkomst, begiftigd met een schoonheid “nog mooier dan de dood” die haar het voorwerp van lust door mannen (de musici) en afgunst door vrouwen maakt. Haar leven is een legende geworden.
Dassanta, de dochter van een cowboy, hoedt de geiten van haar vader in het ‘veld van de zeven sterren’. Ze heeft aanvankelijk een hekel aan het harde en eenzame leven dat ze leidt, totdat ze verliefd wordt op een muilezelman, waarbij de verteller niet met zekerheid kan zeggen of ze ermee getrouwd is of er alleen mee slaapt…. Zeker is dat vele mannen achter haar aanzitten waardoor de bruisende wereld (de stad) voor haar binnen handbereik ligt. Maar aan de andere kant voelt ze de sterke band met haar ‘veld van zeven sterren’.
Het werk bereikt zijn hoogtepunt tijdens een muziekwedstrijd, waarin de muzikanten elkaar herkennen als rivalen voor de liefde van het herderinnetje, en de vijandigheid tussen hen gaat verder dan de grenzen van de muzikale verzen, wat leidt tot geweld dat uitmondt in een tragedie.
De populaire opera uit 1983, schreef Elomar in het dialect van zijn geboortestreek, waar hij nog altijd woont. Het werk zit vol elementen uit de cultuur van de Sertão van Bahia: melodische en ritmische lijnen die typisch zijn voor de Ternos de Reis (een uit Portugal geërfde muzikale traditie die nog steeds aanwezig is in Bahia, ter ere van de drie wijzen uit het Oosten), recitatieven die verwijzen naar de snaren van de Viola Caipira van Repentistas (een soort troubadourskunst die in het noordoosten van Brazilië voortleeft) en Iberische Romantiek. De bijzondere wensen van Elomar zijn een uitvoering op oude instrumenten en een vertaling van de poëtische tekst naar het Nederlands.