Noufri Bachdim over 'Toen mijn vader de nacht invloog'
Het Utrechtse figurentheatergezelschap Studio Figur komt in het najaar van 2024 met een nieuwe voorstelling Toen mijn vader de nacht in vloog. De voorstelling vertelt het verhaal van de zevenjarige Nour die samen met haar moeder vanuit Syrië is gevlucht naar een veiligere plek, waar ze wacht op hereniging met haar vader. Er wordt snel gedacht dat dit thema zwaar is voor een kindervoorstelling. Maar niets is minder waar, vindt Noufri Bachdim, deel van de tweekoppige artistieke kern van Studio Figur, en schrijver en regisseur van deze nieuwe voorstelling.
“Het thema van de voorstelling wordt al snel als ‘zwaar’ geïnterpreteerd, maar de voorstelling vertelt juist het verhaal van de weerbaarheid van kinderen en hoe zij met hun verbeelding en fantasie hoop genereren. De voorstelling wordt verteld vanuit het perspectief van Nour, een jong meisje dat fantasievol naar het leven kijkt. Ze wacht in een AZC op hereniging met haar vader, maar dat gebeurt maar niet. Op het moment dat ze het wachten echt beu is, verschijnt er een sprookjesachtig figuur die haar wellicht kan helpen. Nour neemt het heft in eigen handen en gaat met behulp van haar nieuwe vriend op zoek naar haar vader. Het gaat dus juist veel meer over vrijheid en fantasie, en dat je daar vanuit altijd hoop kunt halen. Ook al zijn omstandigheden soms moeilijk, Nour blijft altijd hoop houden. En besef je je als toeschouwer hoe veerkrachtig de mens eigenlijk is. Jong en oud.”
Dus het is een voorstelling voor zowel kinderen als volwassenen?
“Jazeker! We spreken met deze voorstelling iedereen aan op diens eigen voorstellingsvermogen. Kinderen zien een meisje van hun eigen leeftijd dat speels is, emoties heeft, magische figuren ontmoet en kan vliegen om zo haar doel te bereiken. Volwassenen zien ook dat het meisje leeft in een AZC en dat de personages die ze tegenkomt staan voor instanties en organisaties waar jonge kinderen zich tot toe moeten verhouden. Dat dat alles haaks staat op de speelsheid en de vrijheid van Nour.
Er zit zoveel fantasie in de voorstelling, dat iedereen snel meegevoerd wordt in dit magische sprookje. Ik kan nog niet te veel verklappen, maar denk aan mooie grote vogels en andere prachtige figuren. Waardoor het luchtig wordt en vooral fantasievol is.”
Waarom wil je deze voorstelling maken?
“Het is zo ontzettend belangrijk om ons te laten beseffen dat jonge kinderen zich in AZC’s moeten verhouden tot kaders en regels die hen daar opgelegd worden, terwijl dat precies het tegenovergestelde is wat kinderen nodig hebben. Zij hebben speelvrijheid en authenticiteit nodig om zichzelf te kunnen ontwikkelen. We laten tegelijk ook zien dat juist met verbeelding en fantasie er geen regels op te leggen zijn. Die bepaal je helemaal zelf.
Je kunt het ook breder trekken. Ik denk namelijk dat het voor alle kinderen goed is de ruimte te hebben om te ontdekken. Of het nu gaat om je emoties of echt fysieke grenzen te leren kennen. Tegenwoordig wordt er al snel gewaarschuwd voor eventueel gevaar, nog voordat ze bijvoorbeeld in een boom geklommen zijn. Waardoor ze zelf niet goed snappen wat er precies gevaarlijk aan is. Terwijl dat als het kind omhoog klimt, het misschien te maken krijgt met angst. En dan zelf de keuze maakt weer naar beneden te gaan. Dan leer je wat angst is en dat je ook zelf weer uit die angst kunt komen. Dat zijn leerprocessen die ik super belangrijk vind. Dat iedereen de mogelijkheid krijgt om zichzelf te leren kennen. Binnen de vrijheid die je hebt.”
Is de voorstelling ook te volgen als je de Nederlandse taal niet machtig bent?
“Absoluut! Er wordt veel van taal geschakeld. Er wordt Nederlands gesproken, maar ook Turks, Engels en Arabisch. En we maken niet voor niets figurentheater, waardoor alles heel goed te volgen is in beeld. Met poppen van bijzondere figuren en beesten kun je een krachtig non-verbaal verhaal neerzetten. De emoties zijn dan juist te zien in de handelingen die de poppen uitvoeren. Daarnaast zit er veel live film in de voorstelling en speelt muziek een hele belangrijke rol. Iedereen gaat het verhaal helemaal kunnen volgen.”
De liedjes in de voorstelling zijn gemaakt door de bekende muzikant, componist en Ud speler Syrische Nawras Altaky. Hij is zelf ooit uit Syrië gevlucht en speelt nu ook live mee in de voorstelling. Het zal vast bijzonder zijn voor hem om aan deze voorstelling mee te werken.
“Nawras heeft dit verhaal bijna een op een zelf meegemaakt. Het zorgt voor veel herkenning en erkenning, zonder dat de nadruk erop gelegd wordt. Het is natuurlijk fantastisch dat hij aan deze voorstelling meewerkt. Het verhaal wordt door de prachtige muziek die hij, samen met onze componist Sebastiaan Bax, heeft gemaakt en tijdens de voorstelling live speelt helemaal rond.”
